منبع كويل دار يكي از تجهيزات تامين آبگرم مصرفي در واحدهاي اداري ساختماني و صنعتي است كه در موتور خانه در نزديكي بويلر نصب مي شود .
منبع كويلي تشكيل شده است از يك منبع استوانه اي كه بنا بر محيط و فضاي موتور خانه در به صورت افقي يا ايستاده از استيل يا فولاد ( گالوانيزه) ساخته شده است. ضخامت ورق گالوانيزه بنا بر ظرفيت منبع كويلي ، فشار كاري و .... بين 3 تا 16 ميليمتر متغير است.
قسمت مهم بعدي منبع كويلي كويل مي باشد كه در انواع فولادي ، مسي و استيل و در اشكال u شكل ، حلزوني ، مارپيچي و ... در بازار موجود است . به طور معمول در منبع كويل دار از كويل مسي استفاده مي شود كه دليل آن ضريب حرارتي بالاي مس مي باشد. كاربرد كويل هاي فولادي بسيار محدود است و از كويل استيل در صورتي كه املاح و رسوب گذاري آب زياد باشد استفاده مي شود كه البته كويل استيل قيمت بالاتري نيز دارد.
بوشن هاي تعبيه شده در بدنه منبع كويل دار جهت اتصالات و تجهيزاتي مانند ورودي و خروجي آب ، شير تخليه ، شير اطمينان ، ترمومتر ، فشار سنج و ... مي باشد .
علاوه بر اين دسترسي به دورن منبع كول دار جهت تميز كردن و انجام تعميرات ضروري است كه به منظور دريچه هاي بازديد در منبع كويل دار وجود دارد.
كويل ها در تماس مستقيم با آب قرار دارند و طبيعي است كه در طي زمان دجار رسوب گرفتگي شوند. مقدار زياد رسوب ممكن است عملكرد منبع كويلي را تحت تاثير قرار دهد به همين دليل در چنين مواردي اسيد شويي دستگاه به روش هاي مختلف و توسط اپراتور ماهر انجام مي شود.
كويل از يك سري لوله رفت و برگشتي توليد شده است و روش كار منبع كويل دار به اين صورت است كه بخار داغ يا آب گرم خروجي از بويلر داخل كويل ها گردش مي كند و دماي آب سرد ورودي كه در بين كويل ها در جريان است بالا مي برد . طبق جداول و استاندارد هاي مهندسي ، دماي آب گرم بهداشتي مورد استفاده در ساختمان ها معمولا بين ۵۰ تا ۶۰ درجه سانتي گراد مي باشد . دماي آب گرم درون مخزن اگر كم تر از اين مقدار باشد شرايط رشد و تكثير باكتري هايي نظير باكتري لژيونلا را فراهم مي سازد كه براي سلامت انسان مضر مي باشد و حل اين مشكل با شست و شوي دوره اي امكان پذير است كه هزينه هايي را در برخواهد داشت و دماي بالاتر رسوب بيشتر بر روي كويل را در پي دارد كه باز نياز به اسيد شويي بيشتر مي شود . بنابر اين حفظ دماي مناسب در منبع كويل دار مهم مي باشد.
كويل هاي گرمايشي براي گرم كردن مايع ذخيره شده يا حفظ دماي آن در حد معين در مخازن نصب مي شوند. آنها به طور گسترده در مخازن ذخيره سيال ، در كارخانه هاي شيميايي و فرآوري ، پالايشگاه هاي نفت و صنايع پتروشيمي مورد استفاده قرار مي گيرند. مايعات ابزار گرمايشي كه بيشتر مورد استفاده قرار مي گيرد بخار است ، اما از آب گرم يا روغن داغ نيز مي توان استفاده كرد. همرفت حرارتي كه توسط كويلها تقويت مي شود ، محتويات مخزن را در حركت نگه مي دارد و باعث افزايش زمان بين پاكسازي مي شود. با توجه به دماي پايين پوست و سرعت همرفت حرارتي بالا ، سطوح براي مدت طولاني بدون رسوب و خاك باقي مي مانند ، بنابراين ظرفيت گرمايي را حفظ كرده و هزينه عملياتي را براي مشتري كاهش مي دهد.
منبع كويل دار معمولا يك كويل دارد اما براي ظرفيت هاي بالا امكان استفاده از تعداد بيشتر نيز وجود دارد. از منبع كويلي در كارخانجات ، بيمارستان ها ، دانشگاه ها ، واحد هاي مسكوني و ... استفاده مي كنند كه بناا بر ميزان مصرف در ظرفيت هاي 300 تا 10.000 ليتر قابل توليد مي باشند.
يكي از مزيت هايي كه منبع كويل دار نسبت به مخزن دو جداره دارد اين است كه در صورت تركيدگي ، خوردگي ، رسوب و ... به راحتي قابل تعمير هستند و حتي امكان تعويض كويل يا بدنه وجود دارد .
همانطور كه اشاره شد منبع كويل دار در ظرفيت هاي مختلف و از متريال مختلف در بدنه و كويل توليد و عرضه مي شود كه تمام اين فاكتور ها در قيمت منبع كويل دار تاثير گذار هستند.
لازم به ذكر است كه منبع كويل دار از ورق سياه نيز ساخته مي شود كه در اين صورت جهت جلوگيري از وردگي و ... بايد با رنگ اپوكسي پوشش داده شود.
منبع كويلي اگر دچار مشكلاتي همانند تركيدگي ،خوردگي، رسوب گذاري شوند به راحتي قابل تعمير هستند . اما در منبع دو جداره اگر مشكلاتي چنين صورت بگيرد قابل تعمير نيست . از منبع كويلي در كارخانجات ، بيمارستان ها ، استخر ، ساختمان هاي مسكوني و... استفاده مي شود. كه با توجه به مصرف در ظرفيت هاي ۳۰۰ تا ۱۰۰۰۰ ليتر قابل عرضه است . قيمت منبع كويلي با توجه به ظرفيت ،نوع ورق استفاده شده در بدنه ، جنس كويل نصب شده، ضخامت ورقه ها و.... تعيين مي شود .